03.03.2023 tarih ve 32121 sayılı Resmi Gazetede 21 seri nolu “7420 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun Geçici 3 Üncü Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” yayımlanmıştır.
Anılan Tebliğ ile; 7420 sayılı Kanunun Geçici 3 üncü maddesi ile yapılan ve aşağıya alınan düzenlemenin uygulamasına yönelik usul ve esaslar belirlenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 3- (1) 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamında faaliyet gösteren varlık yönetim şirketlerince, bankalardan 15/8/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla devir ve temlik alınan ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla anapara takip bakiyesi 2.500 Türk lirası ve altında bulunan bireysel nitelikli her türlü kredi sözleşmesinden kaynaklı alacakların anapara takip bakiyesinin yarısı; kalan anapara, faiz, masraf, vekalet ücretleri ve benzeri alacaklarının takibinden feragat etmeleri şartıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna aktarılan tutardan Fonun iştiraki olan varlık yönetim şirketi aracılığıyla ödenir. Bu kapsamda tasfiye edilecek tutar bir gerçek kişinin tüm varlık yönetim şirketlerine olan borç toplamı dikkate alınarak tespit edilir.
(2) Bu madde kapsamında alacaklı kuruluşlar tarafından tahsil edilen tutarlar nedeniyle lehe alınan paralar banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisnadır, tasfiye edilen alacaklar için 5411 sayılı Kanunun 143 üncü maddesinin altıncı fıkrasında yer alan istisna düzenlemesi kapsamındaki 492 sayılı Kanuna göre alınması gereken icra tahsil harcı ve vazgeçmeye ilişkin harç ile 2548 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde düzenlenen harç alınmaz.
(3) Bu madde kapsamında tasfiye edilen alacaklar nedeniyle borçlu veya vekili tarafından, varlık yönetim şirketlerinden veya Hazine ve Maliye Bakanlığından, vekalet ücreti, yargılama gideri ve benzeri başkaca bir hak ve alacak talebinde bulunulamaz. Kapsama giren alacaklara karşılık maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra varlık yönetim şirketlerince yapılmış tahsilatlar bu şirketlerce borçlusuna iade edilir.
(4) Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye, madde kapsamında tasfiye edilecek anapara alacak tutarını bir katına kadar artırmaya Hazine ve Maliye Bakanı yetkilidir.”
Söz konusu Tebliğ metnine aşağıda yer verilmiştir.
3 Mart 2023 CUMA |
Resmî Gazete |
Sayı : 32121 |
7420 SAYILI GELİR VERGİSİ KANUNU İLE BAZI KANUN VE KANUN
HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR
KANUNUN GEÇİCİ 3 ÜNCÜ MADDESİNİN UYGULANMASINA
İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 3/11/2022 tarihli ve 7420 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 3 üncü maddesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
(2) Bu Tebliğ, 7420 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesi uyarınca yapılacak işlemlere ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 7420 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Alacaklı: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 143 üncü maddesinde düzenlenen varlık yönetim şirketini,
b) Anapara takip bakiyesi: Risk Merkezi kayıtlarında yer alan anapara takip bakiyesi tutarını,
c) Bakanlık: Hazine ve Maliye Bakanlığını,
ç) Banka: 5411 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları,
d) Borçlu: Bireysel nitelikli her türlü kredi sözleşmesinden kaynaklı borcu bankalarca varlık yönetim şirketine devredilmiş olan gerçek kişiyi,
e) Kanun: 3/11/2022 tarihli ve 7420 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu,
f) Risk Merkezi: 5411 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinde düzenlenen Risk Merkezini,
g) Şirket: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun iştiraki olan Birleşim Varlık Yönetim Anonim Şirketini,
ğ) TMSF: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunu,
h) UYAP: Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Feragat Öncesi Yapılacak İşlemler ile Ödeme
Şirket, alacaklılar ve Risk Merkezince yapılacak işlemler
MADDE 4- (1) Alacaklılarca, bankalardan 15/8/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla devir ve temlik alınan ve Kanunun yürürlüğe girdiği 9/11/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla anapara takip bakiyesi 2.500 Türk lirası ve altında bulunan bireysel nitelikli her türlü kredi sözleşmesinden kaynaklı alacaklar bu Tebliğ kapsamında tasfiye edilebilir. Bu kapsamda tasfiye edilecek tutar bir borçlunun tüm alacaklılara olan anapara takip bakiyesi toplamı dikkate alınarak tespit edilir.
(2) Alacaklıların, Risk Merkezi kayıtlarına göre 15/8/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla devir ve temlik aldığı bireysel nitelikli her türlü kredi sözleşmesinden kaynaklı ve 9/11/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla anapara takip bakiyesi 2.500 Türk lirası ve altı olan alacakları, Kanun kapsamında değerlendirilecek olanların belirlenmesi amacıyla Risk Merkezi tarafından alacaklılara bildirilir.
(3) Alacaklılar, ikinci fıkra kapsamında kendilerine bildirilen alacaklardan, 9/11/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla icra müdürlükleri tarafından takibi yapılan, 15/8/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla bankalardan devir ve temlik alınan anapara takip bakiyesi 2.500 Türk lirası ve altında bulunan alacaklarına yönelik her bir icra dosyasına ilişkin icra takip numarası ile borçluya ilişkin bilgileri (adı, soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası) ve devir ve temlik aldığı banka numarasını Risk Merkezine bildirir.
(4) Risk Merkezi, bir borçlunun tüm alacaklılara olan anapara takip bakiyesi toplamının 2.500 Türk lirası ve altında kalan borçlarına yönelik, borçlu ve alacaklı bazında oluşturacağı üçüncü fıkrada yer alan bilgileri de içeren nihai listeyi Bakanlığa iletir. Bakanlık tarafından ilgili liste, Adalet Bakanlığı ve TMSF ile paylaşılır. TMSF tarafından ilgili liste, Şirket ile paylaşılır. İlgili alacaklıların kendi alacaklarına yönelik oluşturulacak nihai liste, alacaklılara Şirket tarafından ayrıca iletilir.
(5) Alacaklılar, kendilerine Şirket tarafından iletilen liste üzerinden 6 ncı maddede düzenlenen gerekli işlemleri yürüterek anılan madde kapsamında icra dairesince oluşturulacak belge ile birlikte her ayın ilk iki iş günü içerisinde Şirketten ödeme talebinde bulunur. Bu kapsamda aşağıdaki işlemler yapılır:
a) Alacaklılar ödeme talebini; talepte yer alan her bir icra takip dosyası bakımından kalan anapara, faiz, masraf, vekâlet ücretleri ve benzeri alacaklarının takibinden feragat edildiğine ilişkin beyanlarını içeren dilekçeyle yapar.
b) Ödeme talebinde; toplam tutarın yanı sıra, her bir icra dosyasına ilişkin 6 ncı madde kapsamında icra dairesince düzenlenen belge (evrak doğrulama kodu ile birlikte), feragat edilen tutar, anapara takip bakiyesi, talep edilen ödeme tutarı ve borçluya ilişkin bilgiler (Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ve benzeri) dijital kopyaları ile birlikte Şirkete bildirilir.
c) Bakanlık veya sekizinci fıkra kapsamında düzenlenen protokol ve/veya sözleşmelerde öngörülmesi durumunda Şirket, alacaklılardan bu fıkra kapsamında yürütülecek işlemlere ilişkin ek bilgi, belge ve doküman talebinde bulunabilir.
(6) Şirket, beşinci fıkra kapsamında gerçekleştirilecek taleplere ilişkin belgelerin kendisine iletilmesinden sonra gerekli kontrolleri sağlayarak üç iş günü içerisinde TMSF’den ödeme talebinde bulunur.
Şirket, TMSF’den ödeme talebinde bulunurken;
a) Ödemeye konu alacakların dördüncü fıkra kapsamında oluşturulan nihai listede olup olmadığının,
b) Ödeme talebindeki tutarın, 6 ncı madde kapsamında oluşturulan belgede yazan tutarlar ile dördüncü fıkra kapsamında oluşturulan nihai listedeki anapara takip bakiyesinden düşük olanın yarısı kadar olup olmadığının,
kontrolünü gerçekleştirir. Şirket, varsa eksik belgelerin alacaklı tarafından tamamlanmasından sonra TMSF’den ödeme talebinde bulunur.
(7) Şirket, dördüncü fıkra kapsamında düzenlenen listedeki borçlara yönelik TMSF tarafından kendisine aktarılan tutarı en geç üç iş günü sonra alacaklılara aktarır ve TMSF aracılığıyla Bakanlığı bilgilendirir. Aktarılacak tutar her bir borçlu bazında 1.250 Türk lirasını geçemez. Dördüncü fıkrada düzenlenen nihai listede yer almayan alacaklara ilişkin, 6 ncı madde kapsamında feragat belgesi düzenlenmiş olsa bile, ödeme gerçekleştirilmez.
(8) Şirket ve alacaklılar, kendi aralarında bu Tebliğ kapsamındaki işlemlerin yürütülmesi adına protokol ve/veya sözleşme imzalar.
(9) Bu Tebliğ kapsamında ödemesi yapılan alacaklara karşılık, 9/11/2022 tarihinden sonra alacaklılar tarafından yapılmış tahsilatlar yine bu alacaklılar tarafından borçlusuna iade edilir.
(10) Alacaklı, ödemenin kendisine yapıldığı gün kendi bilgi işlem sisteminden dosyaların kapatılmasını sağlar ve aynı gün Risk Merkezine bildirimde bulunur.
Bakanlık ve TMSF tarafından yürütülecek işlemler
MADDE 5- (1) TMSF, 4 üncü madde kapsamında iletilen ödeme taleplerini üç iş günü içerisinde Bakanlığa iletir. Bakanlık iletilen ödeme taleplerine ilişkin gerekli değerlendirmeleri yaptıktan sonra ödemeyi TMSF’ye yapar. TMSF kendisine yapılan ödemeyi üç iş günü içerisinde Şirkete aktarır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İcra Dosyalarına İlişkin İşlemler
İcra dairelerinde takip edilen icra dosyalarında yapılacak işlemler
MADDE 6- (1) Alacaklı veya vekili, Kanunun geçici 3 üncü maddesi uyarınca aşağıdaki işlemleri yapar:
a) Alacaklı veya vekili, ilgili icra dairesine her bir icra dosyası için ayrı ayrı olmak üzere feragat talebinde bulunur.
b) Feragat talebi, UYAP Avukat Portal Talep Karşılama Ekranı esas olmak üzere, Avukat Portal, Kurum Portal üzerinden veya ilgili dosyaya fiziki olarak dilekçe sunulmak suretiyle yapılır.
c) Feragat talebinde, kalan anapara, faiz, masraf, vekâlet ücretleri ve benzeri alacak hakkından açıkça feragat edildiği hususu ile feragat nedeniyle hacizlerin kaldırılarak icra takip dosyasının kapatılması ve varsa sair talepler yer alır.
(2) Feragat dilekçesini alan icra dairesi aşağıdaki işlemleri yapar:
a) İcra müdürü, feragat talebini kabul veya reddeder.
b) Alacaklıların, bankalardan 15/8/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla devir ve temlik alınan ve 9/11/2022 tarihi (bu tarih dâhil) itibarıyla icra müdürlükleri tarafından takibi yapılanlardan bireysel nitelikli her türlü kredi sözleşmesinden kaynaklı alacağına yönelik icra müdürünce talebin kabul edilmesi durumunda icra müdürü; hacizleri kaldırır, dosyayı kapatır ve Kanunun geçici 3 üncü maddesi uyarınca dosyanın icra tahsil harcı ve vazgeçmeye ilişkin harç ile cezaevi harcı ile vekalet ücreti ve yargılama masrafı alınmaksızın feragat nedeniyle kapatıldığına dair belge düzenler.
c) İcra dairesince düzenlenecek belgede; birim adı, dosya numarası ve türü, alacaklının unvanı, vergi veya mükellefiyet numarası, ticaret sicil numarası, varsa vekilinin adı ve soyadı, borçlunun adı ve soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, dosya açılış tarihi, asıl alacak tutarı, toplam feragat edilen tutar ve dosyanın Kanunun geçici 3 üncü maddesi kapsamında kapatıldığına dair hususlar belirtilir.
ç) İcra dairesince düzenlenecek belge, dosyanın kapatılması ile oluşturulur ve elektronik imzalı olarak dosyasına kaydedilir.
d) Talebin değerlendirilmesi ve dosyanın kapatılması işlemleri icra müdürü veya icra müdür yardımcısı tarafından yerine getirilir, diğer işlemler ise icra personeli tarafından yapılabilir.
e) Talebin kabul edilmesi halinde icra müdürü, haczin kaldırılmasına karar verir, UYAP entegrasyonu kapsamında gerekli işlemleri yapar ve masraflar yatırılırsa ilgili kurum veya kuruluşlara bu kararı gönderir.
f) Kanunun geçici 3 üncü maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten sonra icra dosyasına yapılan ödemeler dosya borçlusuna iade edilir.
g) İcra dairesince düzenlenecek belgede yer alan bilgiler Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Genel Müdürlüğünce, talep eden kamu kurum veya kuruluşları ve Şirket ile entegrasyon kapsamında elektronik ortamda paylaşılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İzleme ve denetim
MADDE 7- (1) Bakanlık, bu Tebliğ kapsamındaki denetimi, Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanlığı eliyle yürütür.
(2) Bakanlık Kanunun geçici 3 üncü maddesine ilişkin işlemlerin yürütülmesini teminen her türlü bilgi, belge ve dokümanı Adalet Bakanlığı, TMSF, icra daireleri, Risk Merkezi, Şirket ve alacaklılardan talep edebilir.
(3) Alacaklılara yapılan ödemelerin herhangi bir sebeple fazla olduğunun tespit edilmesi durumunda, fazla olduğu tespit edilen tutar, 4 üncü maddenin sekizinci fıkrası kapsamında Şirket ve alacaklılar arasında imzalanacak protokol ve sözleşmeler dahilinde belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde Şirkete ödenir. Şirket kendisine ödenen tutarları en geç üç iş günü içerisinde TMSF aracılığıyla Bakanlığa aktarır.
Geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir hafta içinde UYAP Bilişim Sistemi üzerinden gerekli olan ekranlar oluşturulur ve kullanıma açılır.
(2) Feragat taleplerinin UYAP üzerinden gönderilmesine ilişkin bilişim altyapısı bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir hafta içinde oluşturulur. Belgeler elektronik ortamda gönderilir ve kaydedilir.
(3) Bu Tebliğ dahilinde ve kamu kurum ve kuruluşlarının talebi üzerine UYAP ile gerekli entegrasyon sağlanır.
(4) 7420 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesi kapsamında icra dairelerince kapatılan dosyalara ilişkin dosya sayıları ve alacak miktarlarına yönelik olarak istatistiki verilerin elde edilebilmesi için gerekli altyapı çalışması bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir hafta içinde oluşturulur. Bu çalışma UYAP ortamında yapılır ve bu veriler talep halinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına gönderilir.
Yürürlük
MADDE 8- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 9- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.